مقدمه
این نوشته، خلاصهای از گزارش «آمار بازدید از صنایع موزه و سرگرمیهای موضوعی» در سال 2023 است. این گزارش از سه بخش «پارکهای موضوعی»، «پارکهای آبی» و «موزهّها» تشکیل میشود. به جهت گستردگی و پیوستگی موضوع، خلاصه این گزارش به سه بخش تقسیم میشود. در بخش اول این خلاصه به آمار بازدید سالانه از «پارکهای موضوعی» و در بخش دوم (نوشته حاضر)، به آمار بازدید سالانه از «پارکهای آبی» و بخش سوم «موزهها» پرداخته میشود.
در این بخش از گزارش، ضمن معرفی مفهوم پارکهای آبی، آمار بازدیدکنندگان از این پارکها به تفکیک قارههای مختلف ارائه و پارکهای پیشرو در هر منطقه معرفی میشود. همچنین ضمن بیان این آمارها، روند تغییرات بازدید از پارکهای آبی، دلایل این تغییرات در سالهای اخیر و راهبردهای آینده این پارکها بررسی میشود.پارکهای آبی
پارکهای آبی در جهان در حال حاضر به عنوان یکی از پدیدههای نوین گردشگری در قارههای مختلف شناخته می شوند. امروزه در همه کشورها شاهد ظهور انواع پارکهای آبی هستیم که با هدف جذب گردشگران داخلی و بینالمللی طراحی و ساخته شدهاند و برخی از آنها حتی توانستهاند شهرت جهانی به دست آورند. این پارکها به دو صورت سر پوشیده و سر باز وجود دارند که در همه فصول سال طرفداران خود را دارند ولی معمولا در فصول گرم سال مملو از جمعیت میشوند.
سال 2022، برای بسیاری از مراکز تفریحی از جمله پارکهای آبی در سراسر جهان، سال بازگشت به حالت عادی پس از همهگیری کووید-19 بود. آمارها نشان میدهد در این سال میزان درآمد این مراکز و میزان بازدید مخاطبین به صورت نسبی به آمار سالهای قبل از همهگیری رسید و در برخی موارد معدود نیز نسبت به آمارهای قبل از همهگیری رشد داشت.
آمارها نشان میدهد در سال 2019، قبل از آنکه همهگیری ویروس کرونا باعث متوقف شدن رشد چندساله شود، آمار بازدید از صنایع جاذبه های جهانی (انواع پارک های تفریحی و موزهها) به اوج خود رسیده بود. در سال 2020 آمار بازدیدکنندگان از این مراکز نشاندهنده یکی از بزرگترین کاهشهای سالانه حضور مخاطبین در تاریخ این صنایع بود. با این حال اما در ادامه، این صنایع انعطاف پذیری خوبی از خود نشان دادند و با همکاری نهادهای دولتی و خصوصی، بازگشاییهای ایمن و بیمشکل را تسهیل کردند تا بدینوسیله تقاضای مخاطبین محلی را که مشتاق خارج شدن از خانه بودند، برآورده کنند.
پارکهای آبی در سراسر جهان تقریبا عملکرد مشابهی با پارکهای موضوعی داشتند. در حالی که در سال 2022 محدودیتهای همهگیری ویروس کرونا به تدریج در حال حذف شدن بود، پارکهای آبی از تقاضای تجمعی مخاطبین طی دو سال گذشته و همچنین از شرایط آب و هوایی مناسب در این سال بهره زیادی بردند. در سال 2021 نیز پارکهای آبی نسبت به صنایع مشابه دیگر در بازگرداندن مخاطبین در مقایسه با قبل از شیوع همهگیری ویروس کرونا عملکرد بهتری داشتند. اگرچه اغلب این پارکها ابتدا به عنوان بخشی از پارکهای موضوعی احداث شده بودند، اما سیاستگذاران این حوزه اکنون پتانسیل درآمد بیشتر از سرمایهگذاری در پارکهای آبی را به عنوان بخشی مجزا مشاهده میکنند.
پارک های آبی در آمریکای شمالی
مجموعا در سال 2022، در 20 پارک آبی پیشرو در آمریکای شمالی (ایالات متحده و کانادا)، 12.6 میلیون نفر حضور یافتند. این آمار، افزایشی 18 درصدی را نسبت به سال قبل از آن در این مناطق نشان میدهد. ایالت فلوریدای آمریکا با داشتن پنج پارک در لیست 20 پارک آبی پیشرو در آمریکای شمالی در سال 2022، برترین منطقه از نظر آمار بازدیدکنندگان از پارکهای آبی در آمریکای شمالی است. فقط در سال 2022، شش میلیون نفر در پارکهای آبی این ایالت حضور یافتند.
پارک های آبی در آمریکای لاتین
نمودار شماره دو: ده پارک آبی پیشرو بر اساس میزان بازدید در آمریکای لاتین
پارکهای آبی در آسیا و اقیانوسیه
بازار پارکهای آبی در آسیا و اقیانوسیه در سال 2022، در مقایسه با سال قبلی بهبود قابل توجهی را تجربه کرده است. استرالیا، کرهجنوبی و مالزی کشورهایی هستند که بیشترین بهبود را در بازار پارک های آبی خود در منطقه داشته اند. در این میان، اما وضعیت چین متفاوت است. در سال 2022 همزمان با قرنطینههای گسترده در چین، پارکهای آبی در این کشور شاهد کاهش محسوس بازدید مراجعین بودند. بهواسطه محدودیت های وضع شده در پی اوج همهگیری در سال 2022 در چین، اقتصاد صنایع خلاق و گردشگردی در این کشور آسیب زیادی دید. اگرچه موتور بازیابی بازار صنایع خلاق در چین فعال شده است، اما این روند، در مقایسه با سایر نقاط جهان سرعت کندتری دارد.
نمودار شماره سه: ده پارک آبی پیشرو بر اساس میزان بازدید در آسیا و اقیانوسیه
با اینکه بهطور کلی، سال 2023 سال بهبود وضعیت بازار پارک های آبی آسیایی بود، پیشبینی میشود سرمایهگذاری مجدد در صنایع جاذبه های گردشگری این منطقه در سال 2024 آغاز شود. دستیابی به شرایط پایدار در این صنعت در منطقه آسیا و اقیانوسیه ممکن است تا سال 2025 هم محقق نشود، اگرچه بسیاری از متغیرهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی می توانند بر این پیشبینی اثرگذار باشند.
در مجموع، در سال 2022، در 20 پارک آبی پیشرو در آسیا و اقیانوسیه مجموعا 13.7 میلیون نفر حضور یافتند که این آمار، افزایش 15 درصدی را نسبت به سال قبل از آن در این منطقه نشان میدهد. چین با داشتن 9 پارک در لیست 20 پارک آبی پیشرو در آسیا و اقیانوسیه در سال 2022، برترین کشور از نظر میزان بازدید از پارکهای آبی در این منطقه است. در سال 2022، مجموعا 6.4 میلیون نفر در پارکهای آبی این کشور حضور یافتند. پس از چین، کرهجنوبی با داشتن چهار پارک آبی در لیست 20 پارک آبی پیشرو در آسیا و اقیانوسیه در رتبه دوم قرار دارد. در سال 2022، در این کشور، 3/3 میلیون نفر در پارکهای آبی حضور یافتند.
پارک های آبی در اروپا، خاورمیانه و آفریقا (EMEA)
بسیاری از پارکها از فرصت تعطیلی در زمان اوج محدودیتهای وضع شده در همهگیری برای تمرکز بیشتر بر برنامههای پایداری استفاده کردند. پارکهای اروپایی در اجرای روشهای عملیاتی سازگار با محیط زیست مانند کاهش تولید پسماندها و کربن و همچنین روی آوردن به انرژیهای تجدیدپذیر پیشرو هستند.
در سال 2022 در 10 پارک آبی پیشرو در منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا (EMEA) مجموعا 10.3 میلیون نفر حضور یافتند که این آمار نشاندهنده افزایش 101 درصدی نسبت به سال قبل از آن در این منطقه است. آلمان با داشتن 3 پارک در لیست 10 پارک آبی پیشرو در منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا (EMEA) برترین کشور از نظر میزان بازدید از پارکهای آبی در این مناطق است. در سال 2022، مجموعا 6.4 میلیون نفر در پارکهای آبی این کشور حضور یافتند.
نمودار شماره چهار: ده پارک آبی پیشرو بر اساس میزان بازدید در اروپا، خاورمیانه و آفریقا
در سال 2022 در 10 پارک آبی پیشرو در اروپا، خاورمیانه و آفریقا (EMEA) مجموعا 10.3 میلیون نفر حضور یافتند که این آمار افزایشی 101 درصدی را نسبت به سال قبل از آن در این منطقه نشان میدهد. آلمان با داشتن 3 پارک در لیست 10 پارک آبی پیشرو در در اروپا، خاورمیانه و آفریقا در سال 2022، برترین کشور از نظر میزان بازدید از پارکهای آبی در این مناطق است. در سال 2022، مجموعا 3.5 میلیون نفر در پارکهای آبی این کشور حضور یافتند. پس از آلمان، امارات متحده عربی و جمهوری چک، هرکدام با داشتن 2 پارک آبی در لیست 10 پارک آبی پیشرو در اروپا، خاورمیانه و آفریقا در رتبه دوم قرار دارد. در سال 2022، 1.9 میلیون نفر در پارکهای آبی جمهوری چک حضور یافتند. تنها نماینده خاورمیانه در این لیست، امارات متحده عربی است. شهر دبی با داشتن 2 پارک در لیست 10 پارک آبی پیشرو در منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا (EMEA) برترین شهر از نظر میزان بازدید از پارکهای آبی در این مناطق است. در سال 2022، مجموعا 2.2 میلیون نفر در پارکهای آبی امارات حضور یافتند.