متن
کتابِ «صنایع فرهنگی و خلاق و توسعه‌ی منطقه‌ای» اثر دکتر روبرتو دلیسانتی، در سال 2023 به همت انتشارات اشپرینگر و در 392 صفحه به انتشار درآمده است. دلیسانتی پژوهشگر دوره‌ی پسادکتری جغرافیای اقتصادی در دانشگاه پلی‌تکنیک دانشگاه میلان است. از علایق پژوهشی وی می‌توان به اقتصاد منطقه‌ای، اقتصاد فضایی، اقتصاد شهری، توسعه‌ی منطقه‌ای، توسعه‌ی شهری، صنایع خلاق، طبقه‌ی خلاق و نیز شهرهای خلاق اشاره داشت.
این کتاب به بررسی نقش صنایع فرهنگی و خلاق به عنوان محرک‌های توسعه اقتصادی در سطح محلی می‌پردازد. بدین‌منظور به طور خاص دو چشم‌انداز جدید را برای تشریح و تفصیل این موضوع به دست می‌دهد؛ نخست آن‌که، علی‌رغم شناخت کلی که از صنایع فرهنگی و خلاق به عنوان بازیگران اقتصادی نوآورانه‌محور وجود دارد، خروجی خلاقانه‌ی آن‌ها ناهمگن و نامتجانس است، چرا که صنایع فرهنگی و خلاق از صنایع بسیار متنوعی تشکیل شده‌اند و مترتب بر آن نیز، مفهوم نوآوری از بخشی به بخش دیگر متفاوت است. و دوم این‌که، مقوله‌ی خلاقیت در صنایع متنوع فرهنگی و خلاق ریشه‌ی محلی دارد، زیرا زمینه‌ی ورودی‌های نوآورانه‌ای را برای توسعه‌ی ایده‌های خلاق فراهم می‌کند و خلاقیت را با تئوری‌های تثبیت شده‌ی ادبیات نوآوری منطقه‌ای پیوند می‌دهد.
با تکیه بر این دو منظر، کتابِ دلیسانتی به سه بخش اصلی تقسیم شده است. در بخشِ نخست، نویسنده به دنبال این است تا یک تعریفِ جدید از مفهوم خلاقیت در صنایع فرهنگی و خلاق را به دست دهد که طی آن مشخصه‌هایی چون ناهمگونی و ماهیتِ مکان‌محور در هسته اصلی قرار دارد. بخش دوم به پدیده‌ی بومی‌سازی انتخاب‌ها در صنایع فرهنگی و خلاق می‌پردازد و نوآوری ناهمگن آن‌ها و رشته‌ای که آن‌ها به عنوان ابعاد کلیدی برای تجزیه و تحلیل بدان تعلق دارند را برجسته می‌کند. بخش سوم اثر حاضر نیز، تأثیر صنایع فرهنگی و خلاق بر رشد اقتصادی را برمی‌رسد. نویسنده با تمرکز بر اروپا و تأکید بر نقش سرزمینی صنایع خلاق، درین‌جا به به روشنی نشان می‌دهد که چگونه صنایع فرهنگی و خلاق در یک فضا و مکان و سرزمین پا می‌گیرند و انباشت می‌شوند و محرک خوبی برای توسعه‌ی جوامع هستند.
تحلیل صنایع فرهنگی و خلاق، هم جالب و هم چالش‌برانگیز است. با این‌که تمرکز فضایی و مکانی صنایع فرهنگی و خلاق موضوع جدیدی در تحقیقات دانشگاهی نیست، اما نقشِ آن‌ها به عنوانِ محرکِ توسعه‌ی اقتصادی از یک سو و سهمِ آن‌ها به عنوان حاملِ ارزش‌های اجتماعی، آن‌ها را برای بحث‌های دانشگاهی و نیز سیاست‌گذارانه‌ی نهادی هم‌چنان به پیش می‌کشد. به نظر می‌رسد اثر اخیر روبرتو دلیسانتی تا حد زیادی توانسته است این نقش را ایفا کند.
