پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف

خلاصه یادداشت

مهاجران اقليمي طبق قوانین بین المللی پناهندگان از نظر قانونی پناهنده محسوب نمی‌شوند، مهاجران اقليمي افرادی هستند که خانه و كاشانه خود را به دلیل عوامل استرس زای اقليمي ترک می‌کنند، افراد آسیب پذیر فشار بيشتري را براي مهاجرت احساس مي‌كنند، هیچ کس نمی داند چه تعداد مهاجر اقليم در جهان وجود دارد و مهاجرت اقليمي، واقعیتی است که مردم در سراسر جهان با آن مواجه هستند مهمترین واقعیت‌های مرتبط با مهاجرت‌های اقلیمی‌ند.

محتوای یادداشت

واقعیت 1: مهاجران اقليمي طبق قوانین بین المللی پناهندگان از نظر قانونی پناهنده محسوب نمی‌شوند

رسانه ها و گروه‌های مدافع اغلب به مهاجران اقليمي، افرادی که به دليل وقوع خشکسالی، سیل، طوفان در حال حرکت هستند، به عنوان "پناهندگان اقليمي" یاد می‌کنند. با این حال، این افراد از نظر قانونی پناهنده محسوب نمی‌شوند. "پناهنده" یک اصطلاح قانونی است که معنای بسیار خاصی دارد و بر "ترس موجه از آزار و اذیت به دلایل نژادی، مذهبی، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص یا عقاید سیاسی" متمرکز است. بر اساس این کنوانسیون، افرادی که کشورهای خود را به دلایل مرتبط با عوامل استرس زای اقليمي ترک می‌کنند، ممکن است پناهنده محسوب نشوند، زیرا کنوانسیون محیط زیست را به عنوان عامل آزار و اذیت به رسمیت نمی‌شناسد.

واقعیت 2: مهاجران اقليمي افرادی هستند که خانه و كاشانه خود را به دلیل عوامل استرس زای اقليمي ترک می‌کنند

عوامل استرس زای اقلیمی، مانند تغییر بارندگی، وقوع سیل شدید و افزایش سطح دریاها، مردم را تحت فشار قرار می‌دهد تا خانه و معیشت خود را ترک کنند. این افراد می‌توانند در هر نقطه ای از جهان زندگی کنند، از جزایر اقیانوس آرام مانند کیریباتی و تووالو که با افزایش سطح آب دریاها مواجه هستند، تا کشاورزان کشورهایی در غرب آفریقا که به دلیل خشکسالی و سیل دیگر نمی‌توانند محصولات خود را کشت كرده یا دامپروری کنند.

واقعیت 3: افراد آسیب پذیر فشار بيشتري را براي مهاجرت احساس مي‌كنند

کشورهایی که داراي ظرفيت سازگاري کم با تغييرات اقليمي، جغرافیای آسیب‌پذیر و اکوسیستم‌های شکننده (مانند کشورهای جزیره‌ای کوچک، کمربند ساحل و دلتاهای کم ارتفاع) دارند با این سؤال روبرو خواهند شد: آیا بمانم یا بروم؟ در عین حال، اغلب فقیرترین و آسیب پذیرترین افراد هستند که منابع یا ظرفیت لازم برای ترک خانه های خود را ندارند. اکثر مهاجران اقليمي احتمالاً از مناطق روستایی مهاجرت می‌كنند، زیرا معیشت آنها حساسيت زيادي به تغييرات اقليمي دارد (مانند کشاورزی و ماهیگیری). با این حال، مهاجرت اقليمي به خارج از مناطق شهری نیز امکان پذیر است زیرا افزایش سطح دریا بر مناطق پرجمعیت ساحلی تأثیر می‌گذارد.

واقعیت 4: هیچ کس نمی داند چه تعداد مهاجر اقليم در جهان وجود دارد

هیچ تخمین قابل اعتمادی از تعداد افرادی که در نتیجه عوامل محیطی در حال حاضر و يا در آينده در حال حركت هستند، وجود ندارد. اين امر دو علت اصلي دارد: مشكل گره گشايي دلایل مهاجرت و فقدان آمار رسمی در مورد حرکت مردم. اغلب مکان‌هایی که استرس‌های اقلیمی را تجربه می‌کنند تحت تأثیر شرايطي همچون درگیری، بی‌ثباتی سیاسی، سطوح پایین توسعه اقتصادی و نقض حقوق بشر قرار می‌گیرند. این امر برقراری ارتباط علی مستقیم بین حرکت افراد و محیط زيست را دشوار می‌کند. تغييرات محيطي، از جمله تأثیرات تغییرات اقليمي، معمولاً یکی از عوامي است که در تصمیم افراد برای ترک خانه نقش دارد. علاوه بر این، بسیاری از جابجایی‌ها که مستقیماً به عوامل استرس‌زای اقليمي نسبت داده می‌شوند، در داخل یک کشور (به عنوان مثال از مناطق روستایی به شهری) هستند و نه در فراسوی مرزهای بین‌المللی. این حركات اغلب به طور رسمی به ثبت نمي‌رسند.

واقعیت 5: مهاجرت اقليمي، واقعیتی است که مردم در سراسر جهان با آن مواجه هستند

مردم در حال حاضر به دلیل عوامل استرس زای اقليمي و تغییر الگوهای آب و هوايي در حال حرکت هستند. چه نفوذ شوری در بنگلادش ادامه کشت برنج را برای کشاورزان دشوار کند یا سیل در کنیا باعث مرگ دام‌ها و نابودی محصولات شود، معیشت مردم توسط عوامل استرس‌زای اقليمي تهدید می‌شود. در بسیاری از موارد، افراد از طريق مهاجرت با این عوامل استرس زا سازگار می‌شوند.
بازنشر از:
https://imobs.ir/publication/show/519