توسعه فناورانه صنعت گلخانه، مزیتی رقابتی و هوشمند در راستای توسعه پایدار منطقه آزاد ماکو

پروژه


کارفرما : سازمان منطقه آزاد ماکو

معرفی

توسعه فناورانه صنعت گلخانه، مزیتی رقابتی و هوشمند در راستای توسعه پایدار منطقه آزاد ماکو
با افزایش جمعیت کره زمین، پیشرفت کشاورزی در جهان نیز رشد صعودی داشته است. جمعیت این سیاره بر اساس آخرین گزارش سازمان فائو سازمان ملل (FAO) تا سال ۲۰۵۰ به ده میلیارد نفر خواهد رسید که این امر موجب افزایش ۵۰ درصدی تقاضا برای محصولات کشاورزی می‌شود. در راستای رسیدن به این سطح از نرخ رشد با مشکلاتی نظیر تأمین آب مصرفی، زمین قابل‌کشت، افزایش هزینه‌ها و تغییرات آب و هوایی روبرو هستیم. بنابراین برای پاسخگویی به این حجم از تقاضا، تحولاتی بنیادین و نوآورانه در عرصه­‌های تولیدی همچون کشاورزی احساس می­‌شود. در ایران نیز شرایط به همین منوال است؛ تراکم جمعیت در اراضی کشاورزی ما حدود ۴ نفر در هر هکتار است که تراکم بالایی از این نظر در جهان به‌حساب می­‌آید. علی‌رغم وسعت زیاد کشور، به علت محدودیت‌هایی مانند کوهستان‌ها و بیابان­‌ها و نیز شوری و قلیایی بودن خاک، سطح اراضی قابل‌کشت بسیار محدود است. از طرفی در کنار محدودیت زمین­‌های قابل‌کشت باید به محدودیت منابع آبی در تمامی پهنه جغرافیایی کشور هم اشاره کرد. در حوضه‌های آبریز بین‌المللی ایران نیز مناقشات و شرایط ژئوپلیتیک ممکن است در هر زمانی میزان حق­ابه­‌های کنونی را تغییر دهد و رژیم تازه‌­ای را برای استفاده از آب معرفی کند.

تمامی این استدلال‌­ها حرکت به سمت کشت گلخانه‌­ای را توجیه می­‌کند. کشت گلخانه‌ای بر اساس تحقیقات صورت گرفته در برنامه گلخانه، یک دهم کشت در فضای آزاد آب مصرف می­‌کند و در عوض ده برابر بیشتر هم محصول می­‌دهد. از طرفی کیفیت محصولات گلخانه‌­ای بهتر و سالم­‌تر است. در این راستا منطقه آزاد ماکو ازجمله مناطقی است که می‌­تواند به‌عنوان قطب تولید محصولات گلخانه‌­ای در کشور مطرح شود که علت شکل­‌گیری برنامه گلخانه هم در سازمان منطقه آزاد ماکو نیز بر همین اساس بوده است. وجود منابع آب کافی، موقعیت جغرافیایی مناسب و نزدیکی به بازار مصرف، استفاده از مزایای منطقه آزاد بودن و غیره ازجمله پتانسیل­‌های اولیه­‌ای است که می­‌تواند موجبات توسعه کشت گلخانه‌­ای را در این منطقه فراهم سازد.


مهمترین اهداف پروژه
  • شناخت گونه‌­های مختلف کشت گلخانه‌­ای به لحاظ نوع بستر، پوشش و نوع تکنولوژی مورداستفاده در ایران و جهان؛
  • امکان­‌پذیری اولیه کشت گلخانه در منطقه آزاد ماکو از طریق مصاحبه با کارشناسان مربوطه و بررسی تجارب شرکت­‌های توسعه‌دهنده کشت گلخانه­‌ای؛
  • بررسی شهرک­‌های گلخانه­‌ای در سه شهرستان شوط، ماکو و پلدشت ازنظر شرایط فنی و فیزیکی، مالکیت و الگوی واگذاری­؛
  • ارتباط با شرکت‌­های معتبر توسعه­‌دهنده کشت گلخانه‌­ای از طریق وزارت جهاد کشاورزی و بررسی نحوه تعامل و همکاری آن­‌ها در فرایند توسعه کشت گلخانه در منطقه؛
  • مستندسازی دو مورد از تجارب موفق کشت گلخانه‌ای در کشور و استفاده از درس آموخته‌های آن‌­ها در مسیر توسعه کشت گلخانه­‌ای در منطقه موردمطالعه؛
  • و درنهایت تدوین توصیه­‌های سیاستی مطابق با گام­‌های طی شده در راستای توسعه کشت گلخانه‌­ای در منطقه آزاد ماکو

همکاران


حوزه های تخصصی