معرفی
در عصری زندگی میکنیم که الگوی توسعه سنتی اقتصادیمحور، به واسطه پیامدهای اجتماعی و محیطزیستی مخربی که بر سیاره زمین باقی گذاشته، مورد سوال و انتقاد قرار گفته است. از چند دهه پیش و به دنبال افزایش مطالبات عمومی، محققان، سیاستگذاران و نهادهای بینالمللی در تلاش به دنبال ترویج مدلهای پیشرفت مبتنی بر الگوی توسعه پایدار هستند. پارادایم توسعه پایدار، معتقد است که باید به دنبال آیندهای بود که در آن ملاحظات محیطزیستی، اجتماعی و اقتصادی در توازن با یکدیگر باشند تا بتوان به سطح بالاتری از پیشرفت و کیفیت زندگی دست یافت؛
«مدرسه توسعه پایدار» در زمستان 1396 در پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه شریف شکل گرفته و در تلاش است که مخاطبان خود را با دنیای توسعه پایدار و تاثیرات آن بر حوزههای مختلف علم و کسب و کار و چگونگی نزدیک شدن به آن آشنا کند. لذا هدف غایی برنامههای مدرسه توسعه پایدار، آموزش و ترویج مفاهیم و راهکارهای مرتبط با توسعه پایدار کشور عزیزمان است و ماموریت خود را به زبانی ساده، «ارتقای دانش، تقویت مهارتها و توسعه نگرشها برای کمک به پیشرفت همه جانبه و آبادانی ایران عزیزمان» تعریف کرده است.
در این مسیر، چند موضوع را مورد توجه قرار میدهد:
- نگاه ایرانی به توسعه پایدار
این برنامه سعی میکند که بخشی از خلاء محتوای بومی مورد نیاز کشور را برای علاقهمندان، فعالین اجتماعی و اقتصادی و سیاستگذاران، تامین کند. مدرسه توسعه پایدار، دغدغه «توسعه پایدار ایران» را دارد و ما معتقدیم که توسعه پایدار مقولهای است که باید تماما درونزا و مبتنی بر مولفههای بومی به آن نگاه کرد. لذا هدف تمامی برنامههای مدرسه توسعه پایدار، ترویج و آموزش مفاهیم و تجربیاتی است که به پیشرفت و آبادانی و توسعه همه جانبه ایران عزیزمان کمک میکند. باور جدی مدرسه توسعه پایدار این است که در هدفگذاری و تعریف توسعه پایدار نیز، ما نیاز به یک تعریف و اقدام ایرانی داریم.
- تکیه بر پژوهش
مدرسه توسعه پایدار، برآمده از یک نهاد دانشگاهی تراز بالاست و در طراحی برنامههای آموزشی و ترویجی خود، ارتباط تنگاتنگی با پژوهشها و تحقیقات داخلی و خارجی دارد. همچنین تکیه بر تجارب مشاورهای و دانش انباشته موجود در پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف در سالیان گذشته و نیز بهرهگیری از تجارب بینالمللی، کمک میکند که بتوانیم به دور از کپیبرداری و نگاه صرفا ترجمهای، به ارائه محتوا و بستههای موثرتر و منطبقتری برای نیازهای کشور عزیزمان بپردازیم.
- توجه ویژه به فضای کسب و کار
اهمیت نقش آفرینی بخش خصوصی در تحقق توسعه پایدار، سبب شده که در تمامی برنامههای مدرسه توسعه پایدار، جایگاه ویژهای برای این مقوله در نظر گرفته شود. لذا همیشه بخشی از سرفصلهای آموزشی-ترویجی مدرسه به نقش بخش خصوصی در تحقق توسعه پایدار و مفاهیم مرتبطی نظیر مسئولیت اجتماعی سازمانها(CSR)، گزارشدهی پایداری(sustainability reporting)، کارآفرینی اجتماعی و کسب و کارهای اجتماعی اختصاص دارد.
برنامههای فعلی و آینده مدرسه توسعه پایدار
1-برگزاری رویدادهای «توسعه پایدار برای ایران»
این همایشها و نشستها به بررسی مسائل مهم و اولویتهای توسعه پایدار ایران در بخشهای دولتی، خصوصی و مردمی و با نگاهی ویژه به تجارب منتخب داخلی می پردازد و با هدف ترویج مفاهیم مرتبط و راهکارهای عملیاتی برای فعالین و علاقهمندان حوزه توسعه پایدار برگزار میشود که شرکت در آنها برای عموم علاقه مندان، آزاد است. دوره برگزاری این برنامهها، معمولا دو ماه یک بار است و در دوران کرونا، به شکل مجازی برگزار میشوند.
2-برگزاری دورههای آموزشی اختصاصی «مدرسه توسعه پایدار»
مدرسه توسعه پایدار، دورههای آموزشی ویژهای طراحی کرده است که طراحی اختصاصی و منحصربفردی دارد و با استقبال و بازخورهای بسیارخوبی نیز همراه شده است. امکان برگزاری این دورهها به شکل سفارشی برای سازمانهای متقاضی در حوزههای توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی شرکتها وجود دارد.
3-ارائه خدمات مشاورهای/پژوهشی
مدرسه توسعه پایدار، آماده ارائه خدمات مشاورهای و پژوهشی در حوزههای مختلف مرتبط با توسعه پایدار به ویژه 1-مشاوره مسئولیت اجتماعی سازمانها (CSR) و نیز گزارش مسئولیت اجتماعی شرکتها منطبق بر استاندارد GRI 2-طراحی و اجرای پویشها و کمپینهای اجتماعی 3-انجام مطالعات شناخت، ارزیابی، طراحی و اجرای مداخلات توسعه محلی و محرومیتزدایی و 4-توسعه ابزارهای آموزشی توسعه پایدار برای کودکان و نوجوانان، و طراحی کمپینها و پویشهای اجتماعی است و سابقه خوبی از مشارکت در پروژههای مرتبط ملی و محلی دارد.
4-انتشارات
انتشار کتاب، کتابچه الکترونیک، گزارشهای تحلیلی و جزوات آموزشی ترویجی در مباحث مختلف با توسعه پایدار از اقدامات مهم ماموریتی مدرسه توسعه پایدار است. این کتابها و منابع به شکل تالیف یا ترجمه تلاش دارند که به گسترش دانش توسعه پایدار با نگاهی ایرانی و گره گشا برای مسائل توسعه پایدار کشور یاری برسانند.
مهمترین انتشارات پیش روی مدرسه توسعه پایدار موارد زیر است:
کتاب ترجمه شده «مسئولیت اجتماعی شرکتها: از نظریه تا عمل»-زمان تقریبی انتشار: اسفند 1400
کتاب تالیفی «کسب و کارهای اجتماعی ایران»-زمان تقریبی انتشار: زمستان 1401
گزارش تحلیلی «آسیب شناسی ارزیابی اثرات محیطزیستی در ایران»-زمان تقریبی انتشار: بهار 1401
5-پروژههای مربوط به کودکان
مدرسه توسعه پایدار، در کنار تمرکز اصلی خود بر مخاطبان بزرگسال، نگاهی ویژه نیز به نسلهای آینده ساکنین این سرزمین دارد و به طور خاص ابتکارات و پروژههایی را در ارتباط با کودکان و نوجوانان مناطق کمتر برخوردار ، طراحی کرده و به اجرا در آورده است. در مهمترین این ابتکارات، پویش «سرزمین جاودانی من» با انتشار کتابهای داستان و شعر هدفمند کودکان و نوجوانان در مناطق کمتر برخوردار و روستایی و شهرهای کوچک گوشه و کنار کشور عزیزمان، قصد دارد از ادبیات کودک به عنوان ابزاری برای کمک به رشد و شکوفایی نسلهای آینده ساکنین این مناطق برای توسعه پایدار سرزمینی یاری برساند.
کتابهایی که تاکنون در این پویش منتشر شدهاند(12 عنوان)، به شرح زیر است:
منطقه گلباف استان کرمان: 1-خنده آب، خنده باغ، 2-آرزوی شب تاب، 3-گلباف زیبای من 4-راه جاوید
منطقه هامون در استان سیستان و بلوچستان: 1-هامون و توتن، 2-خورشید و هامون
منطقه دشتیاری در استان سیستان و بلوچستان: 1-در جست و جوی آینده بهتر، 2-گنج واقعی
منطقه سروآباد در استان کردستان: 1-خوشمزه ترین ساندویچ دنیا، 2-داستان پل، 3-قاصدک ژاورود، 4-لبخند سیروان